De wrange realiteit achter dolfijnenshows:  Is entertainment belangrijker dan de dieren?

 

In 2013 liet de documentaire ‘Blackfish’ zien aan de wereld hoe orka’s in Seaworld en Loro Parque nou echt leven. Toch zijn er op de dag van vandaag nog steeds enorm veel parken met dolfijnsoorten in gevangenschap. Volgens ‘World Animal Protection’ leven op dit moment wereldwijd 3.000 dolfijnen in gevangenschap voor het entertainen voor mensen.  In Nederland in het wel bekende ‘Dolfinarium’ kan je deze ‘magische’ shows bekijken. Maar welke waarheid schuilt er achter de beelden die het publiek te zien krijgt?

 

Onnatuurlijk gedrag

Veel parken, zoals SeaWorld, vertellen bezoekers dat de shows en parken bedoeld zijn voor educatie. Echter, er is overweldigend bewijs dat dolfijnen in gevangenschap onnatuurlijk gedrag vertonen. In tegenstelling tot wilde dolfijnen die 80% van hun tijd onder water doorbrengen, spenderen dolfijnen in gevangenschap 80% van hun tijd met hun hoofd boven water om eten of aandacht te vragen. Vaak liggen de dieren stil in het water of zwemmen rondjes, terwijl wilde dolfijnen nagenoeg nooit stilliggen. Kusjes geven, ja knikken, nee schudden, buigen en andere kunstjes voor eten is ook geen natuurlijk gedrag voor dolfijnen. Een uitgebreid onderzoeksrapport over dolfinaria in de EU toont aan dat de parken schromelijk tekortschieten aan het geven van educatie.

 

Leven in gevangenschap

De leefruimtes van dolfijnen in gevangenschap zijn extreem klein in vergelijking met de oceaan waar ze vandaan komen. In het wild zwemmen dolfijnen tientallen kilometers per dag en duiken ze soms wel 200 meter diep. De bassins waarin ze in gevangenschap leven, zijn 200.000 keer kleiner dan hun natuurlijke habitat. In de documentaire ‘Blackfish’ vertellen ex-SeaWorld trainers dat de ruimtes voor orka’s zo ondiep zijn dat ze hun vinnen schuren aan de bodem. Tillikum, een orka die 34 jaar in gevangenschap leefde tot zijn dood in 2017, was de grootste orka die ooit in gevangenschap was. Na drie dodelijke incidenten mocht hij niet meer meedoen in shows. Hij bracht zijn laatste jaren alleen door in een bassin van 9,4 meter lang, terwijl hijzelf 6 meter lang was. Uit diverse onderzoeken blijkt dat dolfijnen en orka’s in gevangenschap zichzelf beschadigen. Ze slaan hun hoofden tegen de muren of kauwen voortdurend op de muren en hekken tot hun tanden kapot zijn. Experts geloven dat dit een combinatie is van depressie en verveling. De leefruimtes van deze dieren, zijn grote, grijze kommen met water. Er zijn geen planten, geen kleuren, helemaal niets. De dieren worden ook van hun families gescheiden en willekeurig bij andere dolfijnen geplaatst. Orka’s uit verschillende gebieden spreken andere talen en accenten en hebben andere ‘culturen’. Het samenbrengen van deze dieren leidt vaak tot incidenten met agressief gedrag. Dit heeft zelfs tot dodelijke afloop geleid. Zo raakten orka’s Candu en Corky in gevecht over dominantie. Candu sloeg op Corky’s hoofd, waardoor haar kaak brak. Dit resulteerde in een gescheurde slagader in haar hoofd en fatale bloedingen.

 

‘Bescherming’

Wanneer er kritiek wordt geleverd op deze parken, is een van de vele tegenargumenten dat de dieren een beter en veiliger leven hebben in gevangenschap. SeaWorld vertelt bezoekers bijvoorbeeld dat orka’s langer leven in gevangenschap, maar orka’s in het wild hebben rond dezelfde levensverwachting als die van de mens. De meeste orka’s in gevangenschap overlijden rond de 30 jaar. Fysieke klachten die bij dolfijnen en orka’s in gevangenschap voorkomen, komen niet voor bij de dieren in het wild. Een alternatief waar deze dieren echt goed beschermd worden én niet worden gebruikt voor geld en entertainment is een openwater-pen. Hier ervaren ze de oceaan zonder het gevaar van mensen, andere dieren en omstandigheden die hun soort bedreigen. In tegenstelling tot parken met dolfijnenfokkerij, dragen openwater-pennen bij aan het behoud van de diersoort.

 

Intelligente dieren

Dolfijnen hebben grote breinen. Kenmerken van dieren met grote breinen zijn lange levensverwachtingen en dat ze erg sociaal zijn. De communicatie en interacties tussen dolfijnen zijn ook enorm complex. Net als die van de mens. Uit onderzoek blijkt zelfs dat het deel van het brein die zorgt voor dingen als empathie, perceptie, zelfbewustzijn, compassie en motorieke vaardigheden enorm sterk en complex. Het brein van een mens en een orka zijn op enorm veel vlakken aan elkaar gelijk. Dus stel je zelf de vraag: is het niet onmenselijk dat dieren met een soortgelijke intelligentie als ons leven in deze omstandigheden?

 

Zijn de dolfijnen gelukkig?

De misvatting dat lachende dolfijnen gelukkig zijn, blijkt compleet onjuist:                           

• In de industrie van dolfinaria is het gebruikelijk om dieren antidepressiva te geven. Dit wijst op onderliggende mentale problemen.  
• Dolfijnen krijgen pas eten nadat ze iets goed hebben gedaan.                                             
• Dit kunstmatige beloningssysteem komt niet overheen met hun jaaginstinct.                     
• De leefruimtes in dolfinaria zijn enorm klein in vergelijking met de uitgestrekte oceanen waar dolfijnen horen te leven.
• Trainers staan op de snuiten en ruggen van dolfijnen, wat fysieke stress en pijn kan veroorzaken.
• Dolfijnen worden op te jonge leeftijd gescheiden van hun families, wat hun sociale en emotionele ontwikkeling verstoort.
• Ze missen mentale stimulatie in de kunstmatige omgeving van een dolfinarium.               
• De dolfijnen kunnen hun natuurlijke instincten niet gebruiken in gevangenschap, wat frustratie en verveling kan veroorzaken.

Voordat je een dolfinarium bezoekt, met zeedieren zwemt of dolfijnentherapie overweegt, denk na over de levens van deze dieren. Wat doen de bedrijven waar je geld aan geeft? Doe onderzoek naar de realiteit achter de schermen van dolfinaria. Documentaires zoals 'Blackfish' en organisaties zoals 'Dolfinariumvrij Nederland' schetsen een waarheidsgetrouw beeld van de leefomstandigheden van deze dieren. 

Geschreven door: Liv Hesseling

Bronnen: 'Dolfinariumvrij Nederland', Documentaire 'Blackfish', 'World Animal Protection'